Niebieska rewolucja, czyli rola mikrobiologii w prowadzeniu plantacji borówki
Borówka wysoka popularnie nazywana amerykańską jest jednym z perspektywicznych gatunków sadowniczych. Biorąc pod uwagę jej walory, zyskała nawet miano „błękitnego skarbu”. Widoczne jest to w stale powiększającym się areale uprawy. Wiele gospodarstw chcąc się rozwijać i dywersyfikować uprawy rozpoczyna właśnie „przygodę” z tym gatunkiem. Borówka wysoka jest gatunkiem o średnich wymaganiach pokarmowych, jednak ze względu na słabo rozwinięty system korzeniowy oraz charakterystykę podłoża w którym jest uprawiana koniecznie jest dokarmianie i dostarczanie specjalistycznych nawozów.
W ostatnim roku nakłady na założenie plantacji, materia organiczna, nawożenie i ochrona znacznie się zwiększyły. Chcąc ograniczyć koszty, przy jednoczesnym zachowaniu dobrej jakości produkcji, coraz częściej sięga się po rozwiązania mikrobiologiczne. Warto podkreślić, iż wprowadzenie dużej ilości trocin, zrębki sosnowej i kory w znaczący sposób ogranicza się dostępność azotu z gleby. Wynika to z faktu, że bakterie rozkładające materię organiczną będą pobierały do tego celu znaczne jego ilości. Jest to szczególnie widoczne na młodych plantacjach. Jednym z najnowszych rozwiązań dostępnych na rynku jest dostarczanie azotu prosto z powietrza. Wyjątkowym produktem z tej grupy jest BlueN®, który zawiera w swoim składzie wyselekcjonowany szczep bakterii Methylobacterium symbioticum SB0023/3T. Bakterie te wnikają do roślin przez aparaty szparkowe, namnażają się i kolonizują całą roślinę. Asymilacja azotu odbywa się poprzez liście, przy użyciu nitrogenazy. Co ważne, bakterie te dostarczają roślinie azot w formie amonowej. Azot w tej formie jest wbudowywany w struktury aminokwasów. Szczep Methylobacterium symbioticum SB0023/3T charakteryzuje się wysoką wydajnością w wiązaniu azotu atmosferycznego (N2), co pozwala na dostarczenie roślinom dodatkowo minimum 30 kg N/ha. Asymilacja azotu zachodzi w trakcie całego okresu wegetacji, niezależnie od jego zawartości i dostępności w glebie. Dzięki temu, że BlueN® jest preparatem zawierającym naturalne mikroorganizmy z powodzeniem może być wykorzystywany w uprawach ekologicznych. Potwierdzeniem tego jest Certyfikat Ekologiczny nr SE/65/2022nr wydany przez IUNG Puławy.
Doświadczenia prowadzone na wielu plantacjach borówki wysokiej, w różnych regionach kraju potwierdzają skuteczność produktu BlueN® w uprawie tego cennego gatunku. Zastosowanie BlueN® zarówno w uprawach konwencjonalnych, jak i ekologicznych spowodowało poprawę wigoru oraz wzrostu roślin. Potwierdzeniem jest doświadczenie prowadzone na plantacji borówki zlokalizowanej w powiecie Opolskim, gdzie produkt BlueN® został zastosowany na początku kwitnienia w dawce 0,333 kg/ha bez zmniejszania dawek startowych nawozów azotowych. W kombinacji traktowanej zaobserwowano zwiększenie długości przyrostów pędów jednorocznych względem pędów w kontroli. Większe przyrosty pędów będą skutkowały łatwiejszą możliwościom ich selekcji podczas cięcia. Dodatkowo w jagodach borówki stwierdzono zwiększoną ilość nasion, co jest skorelowana z większą średnicą owocu. W owocach o zwiększonej zawartości nasion zwiększa się poziom odżywienia również w wapń odpowiedzialny za jędrność.
Obserwacje prowadzone na ekologicznej plantacji borówki potwierdziły również wysoką skuteczność bakterii Methylobacterium symbioticum SB0023/3T w wiązaniu azotu atmosferycznego. Podczas zbiorów na kwaterach, gdzie zastosowano produkt BlueN® w dawce 0,333 kg/ha owoce były wyraźnie większej średnicy względem kombinacji kontrolnej. Rośliny nie wykazywały objawów niedoboru azotu, liście miały ciemnozieloną barwę, a pędy odpowiedni wigor. Wizualnie rośliny były w widocznie lepszej kondycji niż te rosnące w kombinacji kontrolnej.
Produkt BlueN® jest łatwy w aplikacji, dzięki możliwościom łącznego stosowania w mieszaninach, niezależnie czy są to fungicydy czy też nawozy nalistne. Szeroki zakres badań nad możliwością wykonywania łącznie zabiegów produktem potwierdza tabela mieszalności dostępna na stronie https://bluen.info.
Silne ograniczenie w pobieraniu makroskładników pokarmowych przez rośliny z gleby występuje ze względu na niskie pH podłoża, w którym uprawiana jest borówka amerykańska (około 4,5). Związane jest to z ich uwstecznianiem i przechodzeniem do form nieprzyswajalnych przez rośliny. W największym stopniu dotyczy to fosforu, którego choć zazwyczaj jest dużo w glebie, to jego formy przyswajalne występują na niskim poziomie. Sytuacja ta często prowadzi do występowania objawów niedoborów tego składnika. Na szczęście odwrócenie sytuacji jest możliwe. Wystarczy zastosować rozwiązanie mikrobiologiczne, dzięki któremu fosfor stanie się ponownie dostępny dla roślin. Właśnie tak działa nowość w ofercie firmy Chemirol – Bakto ProFos, który zawiera w swoim składzie przetrwalniki bakterii Bacillus megaterium. Zastosowanie produktu pozwala na uwalnianie związków fosforu w postaci już dostępnej dla roślin i jest możliwe łącznie z herbicydami, przy użyciu belki herbicydowej, co pozwala w znaczny sposób ograniczyć koszty aplikacji. Warto podkreślić, że produkt posiada certyfikat ekologiczny wydany przez IUNG w Puławach.
Szukając oszczędności warto rozważyć powyższe rozwiązania, stanowiące alternatywę dla nawożenia posypowego. Pamiętajmy jednak o tym, że mikrobiologia w rolnictwie to produkty oparte o żywe organizmy i o skuteczności działania decyduje wiedza, jaką posiadamy o ich zastosowaniu. Dlatego firma Chemirol, poza bogatym portfolio produktów oferuje profesjonalne doradztwo, z którego z całą pewnością warto skorzystać.